Otwocki cmentarz żydowski w Anielinie

Cmentarz żydowski w Anielinie. Rok 2006. fot. Sebastian Rakowski

Kiedy w roku 1916 powstawała niezależna Gmina Wyznaniowa Żydowska. Otwock był już znanym kurortem ze stale rosnącą liczbą mieszkańców i kuracjuszy. Wśródn nich Żydzi stanowili większość. Zrodziła się wówczas pilna potrzeba założenia nowego kirkutu. Do tej pory wyznawców judaizmu chowano w Karczewie na cmentarzu, który dzisiaj znajduje się przy ul. Otwockiej.

Rodzina i przyjaciele przy grobie Czerny Kac-Lewin. Rok 1938. Fot z archiwum Szulamit Etzion

Cmentarz założono na południe od miasta, w obecnych granicach administracyjnych Karczewa, pomiędzy ul. Andriollego i ul. Czerwona Droga, w Anielinie. Był własnością otwockiej Gminy Wyznaniowej Żydowskiej, stąd nazywano go otwockim cmentarzem żydowskim. Na 1,7 ha chowano żydowskich mieszkańców Otwocka i przybyłych do otwockich szpitali i sanatoriów, aby leczyć gruźlicę, Żydów z  Łodzi, Warszawy, Kowla, Płocka, Odessy, Pińska, Horodyszcza, Wilna, Miru, a także ze Śląska nawet z Moskwy i Nowego Jorku. Wśród nich dużą część stanowili bardzo młodzi ludzie, o czym często mówi motyw złamanego drzewa, symbol przerwanego młodego życia. W Otwocku umarli i pozostali na otwockim cmentarzu żydowskim na zawsze. Przy wejściu znajdował się dom przedpogrzebowy. Całość terenu ogradzał prawdopodobnie drewniany płot.

W czasie okupacji i istnienia getta cmentarz funkcjonował i został nawet powiększony. Nagrobków z tego okresu jest niewiele. Po wojnie na cmentarzu chowano ciała żydów ekshumowanych w samym Otwocku jak również z sąsiednich miejscowości. Cmentarz funkcjonował jeszcze kilka lat po wojnie, o czym świadczą zachowane z tego okresu mogiły. Znajdował się wówczas pod opieką Miejskiego Komitetu Żydowskiego. Kiedy Żydzi opuścili po wojnie Otwock, przestał także istnieć Komitet. Nie chronione przez nikogo groby padały ofiarą cmentarnych złodziei i wandali. Dzisiaj rośnie tam bujny sosnowy las.

Zobacz: Baza danych zachowanych nagrobków na cmentarzu żydowskim w Anielinie

Leave a Comment

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

error: Content is protected !!