Zakład leczniczy dyjetetyczno-hygieniczny dla Izraelitów felczera Józefa Przygody. Następnie Sanatorium dra Władysława Przygody.

Dawniej ul. Warszawska 5, obecnie ul. Warszawska 5 i ul. Dłuskiego 1

Sanatorium dra Władysława Przygody. Fot. lata 20.-30. XX wieku.

Felczer Józef (Juda) Przygoda zbudował na swojej leśnej działce przy ulicy Warszawska 5, dwa piętrowe budynki, w których w 1895 r. otworzył Zakład leczniczy dietetyczno-higieniczny dla Izraelitów.

Zakład otwarty był cały rok i wyróżniał się nowoczesnym charakterem pawilonów, urządzeniem wnętrz, rytualną kuchnią żydowską, laboratorium, gabinetem rentgenowskim i światłoleczniczym. Czynny był przez cały rok. Główny gmach zakładu posiadał kryte tarasy do werandowania dla chorych na gruźlicę, w drugim pawilonie leczono np. cukrzyków, obowiązywało tu ścisłe leczenie dietetyczne.

Gmach dawnego Sanatorium Dra Władysława Przygody przy ul. Warszawskiej 5 Rok 2017 Fot. Sebastian Rakowski

W 1907 r. zakład przejął, po uzyskaniu dyplomu doktora wszech nauk  lekarskich, syn właściciela – Władysław (Wolf) Przygoda (1880 – 1937). Zmienił wówczas nazwę na Sanatorium d-ra Przygody. W roku 1912 dr Przygoda jako jeden z pierwszych lekarzy w Otwocku, zastosował w leczeniu odmę sztuczną.

W czasie I wojny światowej sanatorium było zamknięte, doktor Przygoda został ewakuowany w głąb Rosji, gdzie przyszło mu pracować razem z dr Januszem Korczakiem. Po zakończeniu działań wojennych, wrócił do Otwocka i ponowił działalność swojego sanatorium.

Zachowany druk z Sanatorium.

Po śmierci doktora Przygody w 1937 r. sanatorium kierował dr Benedykt Glass. Natomiast właścicielem pawilonu przy ul. Dłuskiego 1 został Maklakiewicz. W przylegającym nieomal do tego pawilonu, murowanym parterowym domku, tuż przed wojną zorganizowano kursy przygotowawcze – Mechina Gwoha, do Jeszywas Chachmej Lublin – Uczelni Mędrców Lublina. 

Sanatorium doktora Przygody było czynne aż do wybuch II wojny światowej.

Budynki dawnego sanatorium, po utworzeniu getta znalazły się w jego granicach. Większy, stał się siedzibą Rady Żydowskiej (Judenrat), w mniejszym zamieszkali lokatorzy. Po likwidacji getta krótko mieścił się tu Zakład Opiekuńczo-Wychowawczy Sióstr Felicjanek p. w. Najświętszego Imienia Marii.


Fotografie kuracjuszy Sanatorium dra Władysława Przygody. Rok 1912.
Zbiory Tomasza Kapusty.

Leave a Comment

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

error: Content is protected !!